Jak rośnie kawa?
Kawa – napój, który podbił serca milionów ludzi na całym świecie, zaczyna swoją podróż nie w filiżance, a w… dżungli. Tak, kawa to roślina, która z małego nasionka przemienia się w piękny krzew, oferując nam aromatyczne ziarna. Jak wygląda ten proces? Sprawdźmy razem, jak rośnie kawa i co trzeba o niej wiedzieć, by rozkoszować się jej smakiem!
Kawa – roślina tropikalna
Choć kawa jest znana na całym świecie, to jej naturalne środowisko znajduje się w tropikalnych rejonach Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej. Rośnie w miejscach o wysokiej wilgotności, ciepłej temperaturze i dużej ilości opadów. To wszystko sprawia, że kawa preferuje klimat równikowy, gdzie przez cały rok panuje równomierna temperatura i duża ilość słońca.
Nie bez powodu kawa czuje się najlepiej na wysokościach – w górskich rejonach, gdzie noce są chłodniejsze, a dni cieplejsze. Ziemia w tych miejscach jest bogata w minerały, co wpływa na jakość smakową ziaren. Rośliny kawowe potrzebują spokoju i intymności – w cieniu innych drzew czują się najbezpieczniej. Kawa nie jest rośliną, która lubi nadmiar słońca!
Od nasionka do krzewu – początek kawowej drogi
Każda kawa zaczyna się od nasionka – małego ziarenka, które, po odpowiednim przygotowaniu, jest gotowe do posadzenia. Nasiona kawy najczęściej rosną w cieniu innych roślin, które je chronią przed nadmiernym nasłonecznieniem. Gdy nasionko zaczyna kiełkować, wyłania się z niego mała roślinka, która powoli przekształca się w młody krzew kawowy.
Warto zaznaczyć, że kawa rośnie w dwóch podstawowych gatunkach: Coffea arabica oraz Coffea canephora (robusta). Arabika to krzew bardziej wymagający, o delikatniejszych smakach, natomiast robusta jest twardsza, rośnie w bardziej ekstremalnych warunkach i daje bardziej intensywny smak. Na całym świecie uprawia się oba te gatunki, chociaż arabika stanowi większy procent produkcji.
Kiedy ziarna są gotowe do zbiorów? – Czas na zbiór kawy
Każdy krzew kawowy może zaowocować po około 3–4 latach od posadzenia. Oczywiście, to nie oznacza, że natychmiast zaczniemy zbierać ziarna! Kiedy roślina zaczyna kwitnąć, pojawiają się małe białe kwiatki, które stopniowo zamieniają się w owoce – czerwone, podobne do wiśni. W środku tych owoców znajdują się ziarna kawy. To one właśnie są tym, na czym nam zależy!
Owoce kawowca dojrzewają powoli, przez kilka miesięcy. Gdy już są gotowe, zaczyna się czas zbiorów. Owoce kawy nie dojrzewają równocześnie, dlatego zbiór trwa przez kilka tygodni, a nawet miesięcy. Często odbywa się ręcznie, bo tylko wtedy można wybrać te najdojrzalsze owoce, pełne smaku.
| Etap | Opis | Czas trwania |
|---|---|---|
| Sadzenie | Wysiew nasion kawowca w odpowiednich warunkach | 2–3 miesiące |
| Wzrost rośliny | Rozwój krzewu kawowego do momentu kwitnienia | 3–4 lata |
| Kwitenie | Okres pojawiania się białych kwiatków | 1–2 tygodnie |
| Dojrzewanie owoców | Owoce kawowca zmieniają kolor z zielonego na czerwony | 6–9 miesięcy |
Zbieranie i obróbka ziaren – kawa gotowa do parzenia!
Po zbiorach zaczyna się prawdziwa magia. Owoce kawowca muszą zostać odpowiednio przetworzone, by ziarna mogły trafić do naszej filiżanki. Pierwszym krokiem jest usunięcie miąższu z owocu. Można to zrobić na dwa sposoby: metodą mokrą (z użyciem wody) lub suchą (suszenie owoców na słońcu). Każda metoda wpływa na smak gotowego napoju.
Po oczyszczeniu ziaren, kawa przechodzi proces suszenia, a następnie jest prażona. To właśnie prażenie nadaje kawie jej charakterystyczny aromat i smak. W zależności od stopnia wypalenia, kawa może mieć różne nuty smakowe – od delikatnych po mocne, gorzkie akcenty. Po tej całej podróży ziarenko kawy jest gotowe, by stać się tym, co wlewasz do swojego kubka!